مسابقه برای رسیدن به مریخ

علاقمندان به فضا و فضانوردی نمی توانند مسابقه ی دو ابرقدرت برای پیاده کردن انسان بر روی ماه را فراموش کنند. پرتاب اولین ماهواره توسط روسها در سال 1957 سبب شد تا آمریکایی ها برای نشان دادن توانایی های فنی خود هرچه زودتر وارد عرصه ی فضا شوند و رقابت دو ابرقدرت مجموعه ای از طرحها و برنامه هایی را رقم زد که امروزه "مسابقه برای رسیدن به فضا" نام گرفته است. اوج این مسابقه در مسابقه ی پیاده کردن انسان بر روی کره ی ماه متبلور شد. اما به موازات مسابقه برای رسیدن به ماه مسابقه ی دیگری هم بین دو قدرت فضایی قرن بیستم در جریان بود: مسابقه ی رسیدن به دیگر سیارات و از همه مهمتر مریخ. ادامه داستان را در فایل زیر بخوانید.

میگ-105

"اسپیرال" پاسخی بود که روسها به فضاپیمای نظامی "اکس-20 دیناسور" دادند. کار بر روی طرح اسپیرال در سال 1965 ،دو سال پس از لغو پروژه اکس-20، آغازشد. در روز دوم ژوئن و 1965با انتخاب "لوزینو لوزینسکی" به عنوان سرطراح پروژه، استارت پروژه اسپیرال زده شد. به هرحال، این پروژه جاه طلبانه هیچگاه از پشتیبانی مالی کافی از سوی سردمداران شوروی سابق برخوردار نشد. داستان این پروژه شکست خورده را در فایل زیر بخوانید.

اکس-20 دیناسور

با آغاز عصر فضا و مسابقه فضایی بین دو ابرقدرت، نیروی هوایی آمریکا پروژه ساخت یک فضاپیمای چندمنظوره را در دستورکار قرارداد. این فضاپیما بر خلاف فضاپیماهای کپسولی آن دوران ،که پس از اتمام مأموریت به صورت سقوط آزاد وارد جو زمین می شدند و یکبار مصرف بودند، شباهت زیادی به شاتلهای امروزی داشت و قرار بود که پس از واردشدن به جو بر روی زمین فرودآمده و برای پروازهای فضایی بعدی آماده شود. این مسئله، فضاپیمای جدید را بسیار فراتر از طرح های معمول آن دوران مانند جیمینی (آمریکا) یا وسخود (روسیه) قرارمی داد.

مأموریتهای درنظرگرفته شده برای این فضاپیما عبارت بودند از: شناسایی، بمباران، نجات فضایی، تعمیرات مداری ماهواره ها و دست آخر خرابکاری یا از بین بردن ماهواره های حریف. این پروژه در روز 24 اکتبر 1956 آغازشد و فضاپیمای اکس-20 دیناسور نام گرفت.داستان این فضاپیما را در فایل زیر بخوانید.

فضاناو جنگی روسها در اعماق اقیانوس

در مارس 1983 رئیس جمهور وقت ایالات متحده آمریکا -رونالد ریگان- برنامه جنجالی دفاع استراتژیک خود با نام جنگ ستارگان را منتشرکرد. بر اساس این طرح باید یک سپر محافظ در فضا مستقر می شد تا دفاع از آمریکا را در برابر حملات موشکی از هرگوشه از جهان برعهده گیرد. رهبر وقت شوروی -یوری آندروپوف- بلافاصله آمریکا را متهم کرد که قصد دارد در زمینه نظامی بر شوروی پیشی بگیرد و دستور ساخت تجهیزات مقابله با سپر موشکی ریگان را صادرکرد. فضاناو جنگی "پولوس" نیز قسمتی از این تجهیزات بود. آندروپوف تا زمان مرگ بر آن بود که با آمریکا به یک توافق برای غیرنظامی کردن فضابرسد.

پس از مرگ آندروپوف در فوریه 1984 چرنینکو جانشین وی شد و تلاش برای عقد قرارداد غیرنظامی کردن فضا را ادامه داد. آمریکا بدون توجه به علائق روسها در روز 12 ژوئن 1984 اولین موشک ضدموشک خود را آزمایش کردند و با رد کردن تلاشهای دیپلماتیک روسها، آنها را وادارکردند تا در اول جولای ساخت پولوس را برای مقابله با توسعه طلبی نظامی آمریکا در فضا آغازکنند.

چرا روسها به ماه نرفتند؟

برای بیشتر مردم ،به ویژه در غرب، فرود انسان بر روی ماه توسط سفاین فضایی آپولو نشان دهنده ی اکتشاف ماه است. به هرحال، باید به خاطر داشت که شوروی (سابق) یک برنامه ی اکتشافی روبوتیک پیشرفته در سطح ماه داشت و حتی برای فرود انسان بر روی ماه نیز برنامه ریزی کرده بود. اینکه چرا برنامه فضایی روسها درباره ماه به شکست انجامید را در اینجا بخوانید. 

جنگ ستارگان روسی

سالها قبل از اینکه رونالدریگان -رئیس جمهور اسبق آمریکا- در ابتدای دهه 80 برنامه جنجالی خود در زمینه مقابله با موشکهای بالستیک و ماهواره ها را اعلام کند، سران نظامی شوروی سابق پروژه هایی برای مقابله با ماهواره ها و موشکهای حریف را آغازکرده بودند. برخلاف جنگ ستارگان ریگان -که با هیاهوی تبلیغاتی سعی داشت تکنولوژی برتر خود را به رخ بکشد- روسها بدون تبلیغ و با پنهانکاری کامل پروژه های خود را به پیش می بردند. پس ازفروپاشی شوروی سابق، توان ضدماهواره ای ارتش سرخ به ارتش روسیه منتقل شد. از میان کشورهای تازه استقلال یافته، تنها جمهوری فدراتیو روسیه بود که هنوز توان مالی کافی برای ادامه این قبیل پروژه ها را داشت. در سال 1992 روسها به صورت یکجانبه این پژوهشها را متوقف کردند اما با به قدرت رسیدن پوتین این پروژه ها دوباره در دستور کار قرارگرفتند. این طرحها هنوز در حال تکمیل شدن هستند ولی بنابر سنت روسها، با پنهانکاری کامل و بدون سرو صدا. داستان جنگ ستارگان روسها را در اینجا بخوانید.

ماه نشین لونا چگونه بر روی ماه نشست

در زمانی که آمریکایی ها در پی فرستادن انسان به کره ماه بودند روسها هم با شدت برنامه های خود را برای فتح ماه ادامه می دادند. تصویر زیر مراحل بر ماه نشستن ماه نشین لونا را نمایش می دهد.

مسیر آپولو 11 از زمین تا ماه

اینوگرافیک مسیر آپولو 11 از زمین تا ماه

بیشترین فاصله ای که در فضا پیموده ایم چقدر است؟

یک اینفوگرافیک جذاب درباره طول مسافتی که ماه نوردها و مریخ نوردها تا کنون طی کرده اند.