نبرد کورال سی به روایت تصویر

در روز 7 می 1942 نیروهای دریایی ژاپن و آمریکا در دریای مرجان (کورال سی) درگیر شدند و برای اولین بار در طول جنگ ماشین جنگی ژاپن متوقف شد. خلاصه ای از نبرد کورال سی را در فایل زیر بخوانید.

چرا آمریکا باید ناوهای هواپیمابر کوچکتری بسازد؟

اینکه آمریکا چند ناو هواپیمابر فعال دارد و چند ناوهواپیمابر غیر فعال بحثی را ایجاد می کند که اصولا چرا باید ناوهای هواپیمابر بزرگ را به خدمت گرفت هنگامی که می توان با همان هزینه چندین ناوهواپیمابر کوچک داشت. محور اصلی بحث زیر انعطاف پذیری است.

کدام ناوگان؟ کدام رنگ؟

نویسنده رضاکیانی موحد

در حال حاضر نیروی دریایی آمریکا برای دسته بندی نیروی دریایی کشورهای جهان از 3 اصلاح استفاده می کند:

·       ناوگان قهوه ای

·       ناوگان سبز

·       ناوگان آبی

ناوگان قهوه ای

از دید نیروی دریایی آمریکا "ناوگان قهوه ای" یک نیروی دریایی کوچک است که از قایقهای توپدار یا کشتی های گشتی کوچک تشکیل شده است و در رودخانه ها، دریاچه ها و سواحل خودی فعالیت می کند. این ناوگان ،به دلیل کوچکی شناورها، ظرفیت تهاجمی اندکی دارد هرچند که امروزه با پیشرفت موشکهای  شناورهای کوچک هم ظرفیت تهاجمی زیادی یافته اند.

ریشه اصطلاح "ناوگان قهوه ای" به دوران جنگهای داخلی آمریکا (جنگهای آمریکاآمشمال و جنوب) باز می گردد. در این جنگ نیروی دریایی شمالی ها به محاصره بنادر جنوبی ها پرداخت تا واردات سلاح و مهمات جنوبی ها را از دیگر کشورها سدکنند. همزمان، تعدادی از قایقهای شمالی ها به توپ مسلح شده و وارد رودخانه می سی سی پی شدند تا بنادرجنوبی ها را در این رودخانه پهناور به محاصره درآوردند. این قایقهای توپدار زیرمجموعه  نیروی زمینی بودند اگرچه افسران نیروی دریایی بر آنها فرمان می راندند. در سال 1862 این ناوگان به همراه خدمه خود به نیروی دریایی شمالی ها واگذار شدند. شمالی ها به دلیل آبهای قهوه ای رودخانه می سی سی پی این ناوگان را "ناوگان قهوه ای" نامیدند تا بین آن با ناوگان ثابت نیروی دریایی ،که در "آبهای آبی" فعالیت می کرد، تفاوتی قایل شوند.

"یو اس اس کایرو" در رودخانه می سی سی پی. کایرو در سال 1862 غرق شد و در سال 1964 از زیرآب خارج شده و به موزه شناور تبدیل شد.

بعدها، در نقاط دیگری مانند چین، ویتنام و عراق نیز "ناوگان قهوه ای" بکارگرفته شد. در دهه 20 تعدادی از قایقهای توپدار آمریکا به چین فرستاده شد تا از اروپایی های مستقر در چین حفاظت شود. قایق توپدار "یو اس اس پانای" یکی از این قایقها بود که در تهاجم ژاپن به چین در سال 1937 توسط هواپیماهای ژاپنی غرق شد.

در دسامبر 1965 ،برای اولین بار پس از جنگهای داخلی آمریکا، نیروی دریایی آمریکا یک "ناوگان قهوه ای" برای بستن مسیرهای تدارکاتی ویت کونگها در ویتنام تدارک دید. این ناوگان از تجربیات "ناوگان قهوه ای" فرانسه در جنگ با ویتنامی ها بهره گرفت و در سالهای 1965 تا 1970 موفقیتهای زیادی به دست آورد. پس از خروج آمریکا از جنگ ویتنام تجهیزات "ناوگان قهوه ای" آمریکا به ویتنام جنوبی واگذار شد تا آنها خود جنگ را ادامه دهند.

قایق آمریکایی در حال استفاده از شعله افکن در رودخانه های ویتنام

امروزه، تنها "ناوگان قهوه ای" موجود آمریکا "اسکادرانهای رودخانه ای" سپاه تفنگداران دریایی در عراق هستند.

ناوگان رودخانه ای تفنگداران دریایی آمریکا در عراق

ناوگان سبز

"ناوگان سبز" به نیروی دریایی گفته می شود که توانایی جنگ در آبهای ساحلی و کم عمق را داشته باشد. این نیروی دریایی بر پایه شناورهای کوچک مانند ناوچه های سبک و ناوچه های موشک انداز تشکیل شده و می تواند دفاع از سواحل خودی را برعهده گرفته یا اگر سواحل دشمن در فاصله دوری نباشد به تأسیسات ساحلی دشمن حمله کند. "ناوگان سبز" معمولا فاقد شناورهای بزرگ است، ناو هواپیمابر ندارد و برای تامین پوشش هوایی به فرودگاه های زمینی وابسته است.

ناوهواپیمابر سائوپائولو هسته اصلی نیروی دریایی برزیل. این نیرو در حال حاضر دارای 6 فروند زیردریایی، 11 فروند ناوچه، 4 فروند کورت و 63 فروند شناور رزمی کوچک دیگر می باشد.

"ناوگان سبز" ممکن است که توانایی اعزام چند شناور برای ماموریتهای دور از خانه یا بازدید از بنادر کشورهای دوست را داشته باشد. همچنین، این ناوگان می تواند در تمرینات نظامی مشترک با نیروی دریایی دیگر کشورها شرکت کند اما به هر حال توانایی یک عملیات نظامی گسترده در فاصله دور را ندارد. بنا بر تعریف نیروی دریایی آمریکا، بیشتر نیروهای دریایی موجود جهان در این دسته قرارمی گیرند.

تمرین نظامی مشترک نیروی دریایی پاکستان با نیروی دریایی آمریکا در سال 2002. شناورهای جلوی تصویر ناوچه های شاه جهان و تیپوسلطان و شناور سوم رابین جیمز هستند. نیروی دریایی پاکستان 11 فروند زیردریایی، 6فروند ناوچه و بیش از 10 شناور رزمی کوچک دراختیار دارد.

ناوگان آبی

"ناوگان آبی" به نیروی دریایی گفته می شود که می تواند در آبهای آزاد و بین المللی عملیات نظامی انجام دهد. در جنگهای امروزی "ناوگان آبی" عبارت است از ناوگانی که برای انجام عملیات تهاجمی، مقابله با زیردریایی های دشمن و دفاع هوایی از محدوده خود تقریبا خودبسنده است. این نیروی دریایی ،از نظر پشتیبانی، توانایی آن را دارد که در فواصل بسیار دور از خانه وارد جنگ شده و به خاک دشمن حمله برد.

"ناوگان آبی" بر حول محور یک یا چند ناو هواپیمابر گرد آمده است. این ناوها وظیفه دارند با هواپیماهای محمول خود پوشش هوایی مورد نیاز تمامی ناوگان را تهیه کنند و در صورت لزوم با هواگردهایشان دست به انجام انواع عملیات اکتشافی، ضربتی، پشتیبانی از پیاده نظام و ... بزنند. یک "ناوگان آبی" به غیر از ناوهواپیمابر طیف گسترده ای از شناورها مانند کشتی های نفتکش، تدارکاتی، بیمارستانی، تعمیرگاهی، زیردریایی تهاجمی، ناوشکن و رزمناو را در اختیار دارد. این کشتی ها به "ناوگان آبی" اجازه می دهند که به تاسیسات و بنادر دشمن حمله کند، در سواحل دشمن نیرو پیاده کند و با گرفتن سرپل اقدام به اشغال خاک دشمن نماید. زیردریایی های این ناوگان می توانند با حمله به شناورهای و زیردریایی های دشمن برای نیروی دریایی حریف خطرآفرین شده و دفاع وی را ضعیف کنند.

ناوگان آمریکایی به همراه ناوهواپیمابر

در حال حاضر نیروهای دریایی زیر را می توان نمونه "ناوگان آبی" دانست:

·   نیروی دریایی آمریکا: این نیرو از 6 "ناوگان هواپیمابر ضربتی" عملیاتی استفاده می کند. علاوه بر این، نیروی دریایی آمریکا همواره 2 ناوگان هواپیمابر ذخیره در اختیار دارد که در مواقع ضروری می تواند آنها را نیز وارد معرکه کند. یک "ناوگان هواپیمابر ضربتی" نیروی دریایی آمریکا شامل یک فروند ناوهواپیمابر، یک یا دو فروند رزمناو موشک انداز و چند فروند ناوشکن و ناوچه، یک یا دو فروند زیردریایی و چند کشتی تدارکاتی است.

·   سپاه تفنگداران دریایی آمریکا: درحال حاضر این نیرو 10 "ناوگان تهاجمی" در اختیار دارد. هر "ناوگان تهاجمی" تفنگداران دریایی شامل یک فروند ناوهلیکوپتربر تهاجمی، یک فروند ناوهلیکوپتر بر آبی-خاکی، یک فروند ناوهلیکوپتربر نیروبر است. علاوه بر اینها، هر ناوگان تهاجمی دارای عناصر زمینی، عناصر هوایی، عناصر پشتیبانی و فرماندهی مخصوص به خود می باشد. همچنین این مجموعه انواع شناورهای رزمی مانند رزمناو، زیردریایی هسته ای و ناوشکن را در برمی گیرد. از جمله جنگ افزارهای موجود در این ناوگان می توان به هواپیماهای عمودپرواز هاریر، هلیکوپترهای سی استالیون و سی نایت و کبرا، لندینگ کرافت و هاورکرافت، تانک آبرامز، هویتزر 155 میلیمتری، خمپاره انداز، سی 130، هواپیمای عمودپرواز وی22، زرهپوشهای آبی-خاکی و ... اشاره کرد. در مجموع سپاه تنفگداران یک دریایی نیروی خودبسنده است که می تواند با پشتیبانی عناصر دریایی و عناصر هوایی خود یک نیروی پیاده نظام قابل توجه را در خاک دشمن پیاده کرده و به پیش براند.

·   نیروی دریایی سلطنتی بریتانیا: این نیرو دارای 2 "ناوگان آبی" است که یکی حول ناوهواپیما ، از کلاس اینونسیبل، و دیگری حول ناو هلیکوپتربر اوشین تمرکز یافته اند. نیروی دریایی سلطنتی همیشه یکی از این 2 ناوگان را آماده خدمت دارد. این نیرو از زیردریایی های هسته ای کلاس وانگارد مجهز به موشکهای هسته ای ترایدنت سود می برد. نیروی دریایی سلطنتی برنامه های گسترده ای برای ساخت شناورهای جدید و از جمله 2 ناوهواپیمابر مدرن و بزرگ در دست دارد. ناوهواپیمابر ملکه الیزابت توان حمل هواپیماهای اف-35 راداشته واحتمالا تا سال 2016 به خدمت این نیرو در خواهد آمد.

·       نیروی دریایی فرانسه: این نیرو در حال حاضر یک "ناوگان آبی"به فرماندهی  ناوهواپیمابر شارل دوگل در خدمت دارد. این ناوگان دارای 2 فروند ناوشکن برای جنگ زیردریایی و 2 فروند ناوشکن برای حفاظت هوایی و چند فروند کشتی تدارکاتی می باشد. دست کم 1 فروند زیردریایی هسته ای "ناوگان آبی" فرانسه را همراهی می کنند.

·   نیروی دریایی روسیه: این نیرو در حال حاضر ناوهواپیمابر دریاسالار کوزنتسوف را به همراه 5 فروند رزمناو و تعداد زیادی شناورهای کوچک و زیردریایی های هسته ای و دیزل-الکتریک در اختیار دارد.

·   نیروی دریایی هند: نیروی دریایی هند قوی ترین نیروی دریایی جنوب آسیا است و 2 فروند ناوهواپیمابر، یک فروند ناوهلیکوپتربر و تعداد زیادی شناور سطحی و زیرسطحی دارد. قرار است که هندوستان تا سال 2012 یک فروند ناوهواپیمابر دیگر دریافت کند.

·   نیروی دفاعی ژاپن: 3 فروند ناوهلیکوپتربر ازکلاس "اوزومی" به همراه تعداد 61 فروند ناوشکن، 17 فروند زیردریایی دیزل-الکتریک ودیگرشناورهای سطحی کوچک "ناوگان آبی" این کشور را تشکیل می دهند.

به غیر از این کشورها، کشورهای دیگری نیز هستند که نیروی دریایی آنها در حال حاضر در حد یک "ناوگان آبی " کامل نیستند اما برنامه هایی برای توسعه و تبدیل نیروی دریایی خود به یک "ناوگان آبی" دارند. کشورهای کره جنوبی، چین، استرالیا، برزیل را می توان از جمله این کشورها به حساب آورد.

ناوهلیکوپتربر نیروی دریایی کره جنوبی با نام دوکدو در حال پیاده کردن زرهپوش های آبی-خاکی از در عقبی خود در طی یک تمرین نظامی می باشد.