خرده تذکراتی درباره ی تاریخ- قسمت چهارم؛ نقش سوال در یک تحقیق

تحقیق/پژوهش انواع و اقسام گوناگونی داره. تحقیق درباره ی مسائل تاریخی هم همین طوره. مثلا ما تحقیق توصیفی داریم.نمونه ی ساده ش همون موضوع انشایی هست که بچه بودید بهتون می دادن: تابستان خود را چگونه گذراندید؟ در این گونه تحقیقات قرار نیست که همبستگی بین پدیده های تاریخی بررسی بشن فقط می گیم که فلان پادشاه کی به تخت سلطنت رسید و چند تا زن و بچه داشت و این حرفها... قسمت عمده ای از کتابهای تاریخی چنین تحقیقاتی هستند.

تحقیقاتی هم هستند که دنبال همبستگی بین پدیده های تاریخی می گردن. اینکه بین رکود اقتصادی دهه ی 30 و جنگ جهانی دوم چه رابطه ای هست. نمونه ی خوبش اون مقاله ی معروف من هست در رابطه با همبستگی جنگ کره و رشد اقتصاد ژاپن بعد از جنگ جهانی دوم. این مقاله قبلا در وبلاگ مون بودش که رفت هوا، ولی کپی ش رو می تونید اینجا بخونیدو لذت ببرید.

تحقیقات دیگری هم هست. مثلا تحقیقات علّی. اینکه فلان پدیده ی تاریخی علت ش چی بوده ؟ مثلا علت حمله ی ایران به چنگیز چی بود و آیا میشد جلوش رو گرفت یا نه... یا تحقیقات آزمایشگاهی مثل اینکه فلان کوزه رو تعیین سن کنند توی آزمایشگاه یا فلان پارچه رو ببیند متعلق به کدوم تمدن و شهر هست و یا چه جوری بافته شده.

خلاصه اینکه هر تحقیقی و هر کاری که انجام بشه زمانی ارزش داره که یک یا چند سوال اول توی ذهن محقق باشه و اون تحقیق سعی بکنه که به اون سوالات جواب بده. تحقیقی که سوال مشخصی رو مطرح نکنه و سعی نکنه اون رو جواب بده مفت نمی ارزه. این سوالات درست هستند که محقق رو به جوابهای درست می رسونند. اکثر کشفیات درست و حسابی بشریت با سوالات درست و حسابی شروع شدند. به عنوان نمونه این سوال که چرا در طول تاریخ جنگ ایران و عراق ما هیچ قهرمان جنگ نداشتیم و به کسی مدال ندادیم و در عوض جنگ که تموم شد مثل نقل و نبات شروع کردیم به پخش کردن مدال در این تحقیق مورد بررسی قرار گرفته و سعی شده تا پاسخ درخوری برای اون پیدا بشه.

پس یادمون باشه اگر قراره تحقیقی انجام بدیم باید ببینیم که اون تحقیق به چه سوالی قراره که جواب بده.