جنگها و تاریخ

جنگها و تاریخ، فضایی برای بررسی رویدادهای تاریخی و جنگها است.

جنگها و تاریخ

جنگها و تاریخ، فضایی برای بررسی رویدادهای تاریخی و جنگها است.

هر که ما را یاد کرد ایزد مر او را یاد باد

عکس منتشر شده از رسانه های کثیف رژیم منحوس اسرائیل از وارد شدن کامیونها کمکهای غذای غزه

تحلیل آتش بس بین ایران و اسرائیل از دید چت جی پی تی؛ قسمت دوم

 طرح آتش بس زیر واقع‌گرایانه است و بر پایه مصالحه‌ای شکننده بنا شده، با فرض اینکه دو طرف نه به صلح، بلکه به مهار تنش و جلوگیری از جنگ گسترده تمایل دارند.


سناریو: آتش‌بس شش‌ماهه میان ایران و اسرائیل

 هدف:جلوگیری از ورود به یک جنگ تمام‌عیار منطقه‌ای، ایجاد فضای تنفسی برای دیپلماسی و مدیریت تهدیدات متقابل در سطحی کنترل‌شده.


 مرحله ۱: میانجی‌گری و توافق پشت‌پرده (روز ۰ تا روز ۷)

 بازیگران میانجی:

  • قطر (پذیرفته‌شده از سوی ایران و مورد تأیید غیررسمی آمریکا)

  • آمریکا (از طریق کانال غیررسمی ترامپ یا دیپلمات‌های پیشین)

  • روسیه (برای تأثیرگذاری بر تحرکات در سوریه)

 محتوای توافق:

تعهد ایران تعهد اسرائیل
توقف ارسال سلاح سنگین به غزه،لبنان، عراق و یمن                 توقف حملات مستقیم به اهداف ایرانی در سوریه، عراق و خاک ایران
توقف حملات سایبری یا موشکی مستقیم از خاک ایران توقف عملیات تروری (ترور دانشمندان، فرماندهان)
کاهش لحن تهدید در تریبون‌های رسمی سکوت در برابر مذاکرات برجامی یا صلح با عربستان

 مرحله ۲: اعلام ضمنی آتش‌بس (روز ۷ تا روز ۱۰)

  • هیچ بیانیه‌ای از سوی تهران یا تل‌آویو صادر نمی‌شود.

  • رسانه‌ها تنها از «کاهش سطح تنش» یا «مکث نظامی» سخن می‌گویند.

  • خبرگزاری‌ها از قول قطر یا مسکو گزارش می‌دهند که «طرفین برای کاهش فوری تنش توافق کرده‌اند».


 مرحله ۳: اجرای راستی‌آزمایی غیررسمی (هفته ۲ تا ماه ۲)

ابزار کارکرد
داده‌های ماهواره‌ای آمریکا و روسیه                               رصد انتقال تسلیحات از ایران به غزه/لبنان/یمن/عراق
نهادهای میانجی (مانند آژانس) گزارش توقف عملیات اسرائیل در سوریه/لبنان و  داخل خاک ایران
کنترل رسانه‌ای بررسی تغییر لحن و توقف تهدیدهای علنی دو طرف

 مرحله ۴: گام‌های حسن نیت (ماه ۲ تا ۳)

  • ایران در سوریه/لبنان/عراق برخی مواضع شبه‌نظامیان خود را خالی می‌کند یا به ارتش رسمی تحویل می‌دهد.

  • ایران چتر حمایت خود ازسر حماس و جهاد اسلامی بر می دارد یا در ظاهر این چنین نشان می دهد.

  • اسرائیل به مدت یک ماه حمله هوایی در سوریه/لبنان/عراق انجام نمی‌دهد.

  • در فضای رسانه‌ای، طرفین بیشتر از «ثبات منطقه‌ای» حرف می‌زنند تا «نابودی دشمن».


 مرحله ۵: تمدید مشروط یا پایان توافق (ماه ۵ تا ۶)

گزینه اول: تمدید توافق برای ۶ ماه دیگر

  • اگر آتش‌بس موفق باشد، توافق جدید با شروط جدید (مثلاً تبادل زندانیان یا تسهیل مذاکرات برجامی) تمدید می‌شود.

گزینه دوم: فروپاشی آرام توافق

  • اگر یکی از طرفین تخلف کند (مثلاً اسرائیل دوباره در لبنان حمله کند یا ایران محموله سلاح جدیدی ارسال کند)، آتش‌بس از بین می‌رود بدون اعلام رسمی، و درگیری‌های پراکنده از سر گرفته می‌شود.


 ضمیمه: جدول امتیازات متقابل

حوزه ایران اسرائیل
نظامی توقف ارسال موشک نقطه‌زن  به گروه های نیابتی                              توقف حملات به زیرساخت‌های نظامی ایران
امنیتی توقف عملیات سایبری یا پهپادی توقف ترورها
دیپلماتیک نرم کردن شعارهای ضداسرائیلی عدم تحریک مجدد در سطح بین‌المللی
میانجی‌گری پذیرش راستی‌آزمایی نرم اجازه فعالیت قطر به‌عنوان پل ارتباطی

 تحلیل نهایی

چنین آتش‌بسی نه بر پایه اعتماد، بلکه بر پایه بازدارندگی متقابل و مدیریت منافع منطقه‌ای بنا شده است. شکست آن محتمل است، اما موفقیت نسبی آن می‌تواند فضای تنفس استراتژیک ایجاد کند:

  • برای ایران: کاهش فشار داخلی و زمان برای بازسازی نیروی بازدارنده.

  • برای اسرائیل: جلوگیری از جنگ چندجبهه‌ای فرسایشی و مدیریت همزمان تهدید حزب‌الله و غزه.


دکتر فتحی شقاقی و جهاد اسلامی اش


خیابان سیدجمال الدین اسدآبادی را که به سمت شمال بروید به تقاطع این خیابان با خیابان فتحی شقاقی می رسید. سوالی که به ذهن بسیاری خطور نمی کند این است که دکتر فتحی شقاقی واقعا کیست و چه نقشی در تاریخ ایران معاصر داشته است که یکی از خیابانهای تهران را به نام وی کرده اند؟

 

فتحی شقاقی در سال 1951 در یک اردوگاه آوارگان فلسطینی در غزه به دنیا آمد. او در ابتدای دهه ی 70 میلادی برای تحصیل پزشکی به مصر رفت و پس از بازگشت به فلسطین در بیمارستانی در بیت المقدس به کار مشغول شد. او در طی تحصیل به شیخ احمدیاسین ،از رهبران اخوان المسلمین و بنیانگذار حماس(شاخه ی فلسطینی اخوان المسلمین)، گرایش داشت. وی همچنین به عقاید سید قطب و حسن البنا علاقمند بود. فتحی شقاقی بر این باور بود که رویکرد سازمان فتح بر ضد اسرائیل بی فایده است و تنها یک حرکت اسلامی اصیل است که می تواند ریشه ی اسرائیل را در منطقه بخشکاند. شقاقی در بازگشت به فلسطین راهش را از اخوان المسلمین و گروه های سکولار فلسطینی جدا کرد. انقلاب اسلامی ایران ، به زعامت آیت الله خمینی، شقاقی را در ادامه ی راه خود استوارتر کرد. او کتابی نوشت به نام "خمینی، راه حل اسلامی و جایگزین" و در آن به ستایش از دیدگاه اسلام محور آیت الله خمینی ایشان پرداخت. او اعتقاد داشت که پیروزی انقلاب ایران اثبات می کند که یک حرکت اسلامی می تواند بر قوی ترین حکومتها غلبه کند. کتاب او در طی مدت 2 روز 10000 جلد فروش داشت و منجر به دستگیری او از طرف دولت مصر شد.

 

تفکرات جهادی شقاقی سبب شد تا وی به همراه 5 نفر از همفکرانش در سال 1981 سازمان "حرکت جهادی در فلسطین" را بنانهد. امروزه این سازمان به صورت خلاصه "جهاد اسلامی" نام گرفته است. او در پی ایجاد یک حکومت اسلامی در مرزهای قبل از 1948 فلسطین بود. او بعدتر در طی مصاحبه ای به خبرنگار انگلیسی رابرت فیسک گفت:" ما درباره ی خداشناسی بحث نمی کنیم، بحث ما درباره ی سیاست و نظامی گری است" و اضافه کرد" اسلام باید مبدأ حرکت ما باشد، آزادسازی فلسطین هدف ما و جهاد راه ماست." او انگیزه ی خود را برای فیسک چنین توضیح داد:" ما تنها از حق خود برای زندگی در وطن مان دفاع می کنیم... ما برای قرنها با یهودیها در صلح زیسته ایم... من مشکلی با یهودیها ندارم.. اما با اشغالگران خواهم جنگید." دکتر شقاقی در مصاحبه ای در سال 1992به خبرنگار ایندیپندنت گفت که هدف ما کشوری است که در آن پیروان تمام مذاهب بتوانند در کنار هم زندگی کنند. او سعی می کرد تا اختلافات بین سنی  وشیعه را از بین ببرد و حتی در سازمانش تعدادی از اعراب مسیحی هم حضور داشتند. البته بیشتر اعضای سازمان شقاقی اعضای سابق دیگر سازمانهای فلسطینی بودند که در حرکتهای مسلحانه ید طولایی داشتند.

 

در سال 1983 دکتر فتحی شقاقی توسط اسرائیلی ها بازداشت شد. آنها اتهام او را انتشار یک مجله ی اسلامی می دانستند. یک سال بعد فتحی شقاقی آزاد شد اما دوباره در سال 1986 بازداشت شد و به 4 سال زندان محکوم شد. البته او تمام مدت محکومیت خود را طی نکرد و 2 سال بعد به جنوب لبنان تبعید شد و از آنجا به دمشق رفت. اندکی بعد او توانست به ملاقات با آیت الله خمینی مفتخر در تهران مفتخر شود. حرکت جهاد اسلامی توسط تهران تأیید شد و رابطه ی نزدیکی با حزب الله لبنان به هم زد. در دهه ی 90 او به دمشق بازگشت و تحت حفاظت حافظ اسد به فعالیتهای ضدصهیونیستی خود ادامه داد.

 

شقاقی در سال 1994 توانست بر علیه پیمان اسلو 8 سازمان فلسطینی (از جمله حماس) را گرد هم آورد. عدم پایبندی او به مفاد پیمان صلح اسلو و ادامه ی حرکات ضدصهیونیستی سازمان تحت فرمانش سبب شد تا در لیست ترور اسرائیلی ها قرار بگیرد. ضربات نظامی که دکتر شقاقی به پایه های صهیونیسم در اسرائیل وارد کرد ارکان این نظام غاصب را به لرزه درآورده بود. اگر جلوی این حملات ویرانگر گرفته نمی شد شاید دولت اسرائیل چند سالی بیشتر دوام نمی یافت. در نتیجه، دکتر فتحی شقاقی در روز 26 اکتبر 1995 در برابر هتلی در مالتا ترور شد. او با یک پاسپورت جعلی به لیبی رفته بود و در سفر بازگشت در مالتا توقف کرده بود. پلیس مالتا 3 روز بعد توانست جنازه ی فتحی شقاقی را شناسایی کند. کشته شدن فتحی شقاقی سازمان حرکت جهاد اسلامی را با مشکل مواجه کرد چرا که هیچ یک از اعضای ارشد این سازمان توانایی های او را نداشتند.

 

حرکت جهاد اسلامی مسئولیت بسیاری از بمبگذاری ها در خاک اسرائیل،از جمله در حدود 30 حمله ی انتحاری، را برعهده گرفته است. این سازمان در سال 2001 اعلام کرد که با وجود اینکه حماس از حملات انتحاری در داخل خاک اسرائیل دست برداشته است اما آنها همچنان به این حملات ادامه خواهند داد. برای اینکه بهتر متوجه عظمت حرکات نظامی این سازمان جهادی بشویم بهتر است که نگاهی کوچک به فهرست این حملات بیاندازیم:

 

آگوست1987: حرکت جهاد اسلامی مسئولیت شلیک به یک فرمانده ی پلیس اسرائیل را در نوار غزه برعهده گرفت.

جولای 1989: حمله به یک اتوبوس در شاهراه اورشلیم-تل آویو که دست کم 14 کشته (شامل 2 کانادایی و یک آمریکایی) و چندین زخمی بر جای گذاشت .

4 فوریه 1990: حمله به اتوبوسی که توریستهای اسرائیلی را به مصر برده بود. 11 کشته و 17 مجروح حاصل این حمله بود.

دسامبر 1993: تیراندازی در یک اتوبوس و کشته شدن یک سرباز ذخیره ی اسرائیلی به نام داوود مشراتی.

آوریل 1994: انفجار یک خودرو در کنار ایستگاه اتوبوس که منجر به کشته شدن 9 نفر و زخمی شدن 50 نفر دیگر شد.

ژانویه 1995: بمبگذاری در نزدیک نتانیا که سبب کشته شدن 18 سرباز و یک غیرنظامی شد.

آوریل 1995: بمبگذاری در نتزاریم و کفر داروم. بمبگذاری اول در یک اتوبوس 8 نفر (از جمله یک دانش آموز آمریکایی) را کشت و 30 نفر را مجروح کرد. دومی یک ماشین بمبگذاری شد بود که انفجارش 12 نفر را مجروح کرد.

مارس 1996: بمبگذاری در یک مرکز خرید در تل آویو که 20 نفر را کشت و 75 نفر را زخمی کرد.

نوامبر 2000: انفجار یک ماشین بمبگذاری شده در بازار بیت المقدس که 2 نفر کشته و 10 نفر زخمی بر جای گذاشد.

مارس 2002: بمبگذاری در اتوبوس تل آویو به نظاره که موجب کشته شدن 7 نفر و زخمی شدن در حدود 30 نفر شد.

ژوئن 2002: حمله منجر به کشته شدن 18 نفر و مجروح شدن 50 نفر در تقاطع مجیدو.

جولای 2004: 2 حمله در تل آویو که 5 کشته و 40 زخمی حاصل آنها بود.

نوامبر 2002: کمین در هبرون که 12 سرباز اسرائیلی و یک افسر امنیتی را به هلاکت رساند.

می 2003: بمب گذاری انتحاری در یک مرکز خرید که 3 کشته و 83 مجروح بر جای گذاشت.

آگوست 2003: 21 کشته و بیش از 100 زخمی به دلیل بمب گذاری انتحاری در اتوبوسی در بیت المقدس.

اکتبر 2003: انفجار بمب در رستوران حیفا به همراه 22 کشته و 60 زخمی.

اکتبر 2005: بمب گذاری در بازار هادرا که مسبب کشته شدن 7 نفر و مجروح شدن 55 نفر دیگر شد.

آوریل 2006: بمب گذاری در تل آویو با 11 کشته و 70 زخمی.

ژانویه 2007: گردانهای فداییان الاقصا و حرکت جهاد اسلامی مسئولیت یک بمب گذاری انتحاری را در یک نانوایی در ایلات برعهده گرفتند. 3 نفر در این حمله کشته شدند.

ژوئن 2007: در تلاش برای به اسارت گرفتن سربازان اسرائیلی در یک پست بازرسی در غزه با استفاده از یک ماشین با علامت "خبرنگاران" اسرائیلی ها یکی از مهاجمین را کشتند و دیگران فرارکردند. سوء استفاده از ماشین خبرنگاران سبب اعتراض گسترده ی رسانه های جمعی و خبرنگاران به این حرکت شد. سخنگوی جهاد اسلامی استفاده ی گروهش از این خودرو را تکذیب کرد و آن را به گردانهای القدس نسبت داد.

26 مارس 2009: دو نفر از اعضای جهاداسلامی به خاطر دست داشتن در توطئه ی قتل خلبانان و دانشمندان اسرائیلی زندانی شدند.

15 نوامبر 2013: شلیک دو راکت به تل آویو از غزه. هر دو موشک در منطقه ی خالی از سکنه فرودآمدند.

24 ژوئن 2013: شلیک 6 راکت به اسرائیل به حرکت جهاد اسلامی نسبت داده شد.

 

همانطور که ملاحظه شد تمام این حملات به نظامیان اسرائیلی بوده است. اما از آنجا که نظامیان خودفروخته ی صهیونیست در همه جا ،از جمله اتوبوسها، ایستگاه های اتوبوس، مراکز خرید و حتی نانوایی ها حضور داشته اند، به ناچار معدودی از غیرنظامیان نیز طعمه ی حملات جهاد اسلامی شده اند. واضح است که این سازمان به عنوان یک سازمان مبارز هیچ علاقه ای به کشت و کشتار غیرنظامیان ندارد و هرگونه حرکت نظامی که در آن آسیبی متوجه غیرنظامیان شود را تقبیح می کند.


رضا کیانی موحد

موشک ضدتانک اسپایک

undefined

موشک اسپایک یکی از مدرنترین موشکهای ضدتانک فعلی جهان است که بازار صادراتی خوبی هم دارد. در مقاله زیر نگاهی به مشخصات این موشک می اندازیم.